Kandidiyazis maya tipi fırsatçı mantarlardan Candida albicans’ın neden olduğu deri ve mukozalarda ortaya çıkan bir enfeksiyondur.

Etken normalde deri yüzeyinde bulunmakta ancak burada bulanan diğer mikroorganizmalar (doğal flora) tarafından hastalık oluşturması sınırlanmaktadır. Bu mikroorganizmalar ile kandida türleri arasındaki denge bozulduğunda kandida vücutta çoğalır ve hastalık belirtileri ortaya çıkar.

Hastalık nerelerde olur?

Kandida enfeksiyonu genellikle ağız ve genital mukozada bulunur ancak bunun yanı sıra dudak kenarı, koltuk ve meme altı, kasıklar, çocuklarda arabezi bölgesi gibi derinin kıvrım yaptığı, nemli ve kapalı kaldığı alanlarda ortaya çıkar. Yerleştiği bölgeye göre değişen farklı klinik tablolara yol açar.

Hastalığın belirtileri nelerdir?

• Hastalığın belirtileri o bölgede kaşıntı, yanma, ağrı, akıntı, kızarıklık oluşmasına neden olur. Ağızda: pamukçuk denilen kızarık, ağız içi ve dil üzerinde süt kalıntısı şeklinde beyazlıklarla ortaya çıkar.

• Dudak kıvrımları arasında: angüler keilitis, perleş dediğimiz ve dudak kenarında hafif kabuklanma ile seyreden kızarıklıklar bulunur.

• Genital mukozada: genital bölgede kızarıklık, kaşıntı yanma hissi ile beraber olan bulgular vardır.

• Deri kıvrım alanlarında özellikle kalça, koltuk ve meme altları, göbek kıvrımları, kasıklar, ara bezi bölgesinde ortaya çıkan ve pişik olarak isimlendirilen hastalık saptanabilir.

• Bunun dışında tırnaklarda kronik kandidal paronişi ismiyle (tırnak çevresi iltihabı) olarak gözlenir.

Kandidiyazisin ortaya çıkmasını kolaylaştıran faktörler nelerdir?

• Kandaki beyaz kürelerde azalma

• Kan ve diğer organ kanserleri

• Kemik iliği ve diğer organ nakilleri

• Uzun süreli idrar sondası kullanımı

• Kemoterapi ve radyoterapi alınması

• Bakteriyel enfeksiyonlar

• Etkili antibiyotik kullanımı

• Sistemik steroid kullanımı

• Uzun süreli hastanede kalma

• Akut ve kronik böbrek yetmezliği

• Şeker hastalığı

Hastalığın seyri nasıldır?

Altta yatan neden iyileştirilirse fırsatçı infeksiyona ait belirtiler de kolaylıkla tedavi olur. Ama kolaylaştırıcı faktörler devam ettiği sürece hastalığın tekrar oluşma riski vardır. Bağışıklık sisteminin aşırı baskılandığı durumlarda sistemik ve ciddi infeksiyonlar oluşturabilir.

Kandidiyazis tanısı nasıl konur?

Klinik bulgular ve mantarın mikroskopik incelemesi ile dermatolog tanı koyar. Korunmayı ve risk faktörlerini bildirerek tedaviyi planlar.

Tedavide neler kullanılır?

Kandida enfeksiyonun tedavisi hastalığın şiddetine, yaygınlığına ve altta yatan kolaylaştırıcı faktörlerin varlığına göre değişmektedir. Lokal enfeksiyon varlığında kandidaya etkili antifungal kremler yeterli olmaktadır. Eğer hastalık çok yaygınsa ağızdan) antifungal tedavi verilmesi gerekir. Uygun cilt bakımı hastalık tekrarının önlenmesi için şarttır. İlgili bölgelerin kuru tutulması, nemlenme ve sürtünmenin önlenmesi gerekir. Kandida enfeksiyonunun ortaya çıkmasını kolaylaştıran obezite, şeker hastalığı gibi tıbbi durumlar varsa mutlaka tedavi edilmelidir.

http://turkdermatoloji.org.tr/icerik/detay/210